“Moeder, waaraan werken wij binnen het departement?” sluit en ga terug naar de vorige pagina
‘Ik denk niet dat een burger spontaan een tekst over de missie en visie van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG) zal lezen’, geeft Luc Moens, afdelingshoofd van de afdeling Beleidsinformatie en Kennisbeheer, ruiterlijk toe. ‘Maar dat betekent niet dat het intern van geen belang is om een missie en visie te ontwikkelen. Zo bied je de mensen die invulling geven aan de organisatie een antwoord op de vraag: Moeder, waaraan werken wij?’ Het Departement WVG ontwikkelde een nieuwe missie, visie en waarden in 2015, nadat de organisatie structurele veranderingen onderging. 

‘Uiteindelijk is het proces om tot een heldere formulering van onze missie en visie te komen belangrijker dan de tekst zelf. Het is nooit de organisatie op zich die werkt, maar wel de vele mensen die er invulling aan geven. Om resultaten te boeken op de weg die we willen bewandelen, moeten we de neuzen in dezelfde richting krijgen. Zoeken naar een gedeelde missie en visie die door alle personeelsleden gedragen wordt, helpt daarbij.’

Zesde staatshervorming

‘Natuurlijk is het mogelijk dat de organisatiestructuren remmend werken. In dat geval moet je eraan sleutelen tot de organisatie faciliterend wordt. Door de Zesde Staatshervorming is er heel wat personeel bijgekomen en er zullen de komende tijd nog personeelsleden overstappen van het federale niveau naar ons beleidsdomein. Binnen dat beleidsdomein WVG opereren heel wat sterke merknamen, denk aan Kind & Gezin, VAPH, Jongerenwelzijn, Zorg en Gezondheid... Verder heeft de Vlaamse Regering beslist dat het aantal agentschappen moet verminderen. Dus worden de vroegere Justitiehuizen ingekanteld, net zoals Zorginspectie die vroeger een apart agentschap vormde. Zorginspectie was trouwens een atypisch agentschap omdat het zich in tegenstelling tot de andere niet tot een doelgroep richtte, maar het gehele beleidsdomein bestreek. De opname van de Justitiehuizen met hun vele operationele taken, heeft ook voor gevolg dat we naast onze kerntaak van beleidsondersteuning voor het Vlaams zorgaanbod, nu veel meer dan vroeger ook bezig zijn met beleidsuitvoering. Want ook het Vlaams Centrum voor Elektronisch Toezicht (VCET), dat onder andere de veroordeelden met een enkelband opvolgt, maakt nu deel uit van ons departement.’

‘In deze fase van transitie, waarbij het Departement WVG nagenoeg alleen in naam hetzelfde gebleven is, is het des te belangrijker om te focussen op onze missie en onze visie en dus de vraag te stellen: Moeder, waaraan werken wij? Onze secretaris-generaal stond erop dat we in deze nieuwe setting zelf actief rond die missie en visie zouden werken om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen. De afdelingshoofden hebben daartoe een tweedaagse oefening in de directieraad gemaakt: Verstaan wij wel allemaal hetzelfde onder die missie en visie? Nu, een directieraad van tien mensen is op het totale personeelsbestand verwaarloosbaar. Daarom hebben we vooraf input gevraagd aan medewerkers  die mee over een nieuwe missie en visie wilden nadenken. Na de tweedaagse met de directie hebben we een netwerkseminarie georganiseerd, zodat ook het middenkader en de team- en stafverantwoordelijken zich betrokken voelen. Uiteindelijk hebben we onze ambitie op een sobere wijze geformuleerd (zie website). Het Departement WVG bouwt mee aan een zorgzaam samenleven, staat er. Dat wil dus zeggen dat we er niet alleen verantwoordelijk voor zijn. We kiezen voor partnerschap en samenwerking, zowel in de uitvoering als de ontwikkeling en de evaluatie. Het werkwoord bouwen wijst erop dat het een continu proces is. En met de omschrijving zorgzaam samenleven konden we ook de Justitiehuizen meenemen. Verder zal je lezen dat we ook een controlerende taak hebben. We houden ook toezicht, want we stellen kwaliteit en veiligheid voorop. Uiteraard hebben we bij al die opdrachten vooral aandacht voor de meest kwetsbaren, want bij hen is het onwelzijn het grootst.’

Waarden concreet maken

‘Ten slotte is het ook belangrijk dat we de waarden (vertrouwen, verbinden, vernieuwend, openheid en flexibel zijn) die we belijden ook concreet maken. Als we bijvoorbeeld openheid als een waarde koesteren, dan moeten we er ook over waken dat we onze data op een vernieuwende manier openstellen. Dat doen we onder andere via e-Zorgzaam Vlaanderen. Op het gebied van gegevensdeling, tussen zorgverleners onderling en tussen de zorgvoorzieningen en de overheid, hebben we de laatste tijd flink wat vooruitgang geboekt. We willen verder informatiseren in de zorg met een focus op data-uitwisseling en dit proces afstemmen op het programma Radicaal Digitaal van de Vlaamse regering.’

‘Daarmee is de kous niet af. Een missie-visietekst is niet iets om in de lade op te bergen, maar iets dat je levendig moet houden. Momenteel zijn er interne projecten bezig om die missie en visie tot bij de zowat duizend personeelsleden te brengen.’

Luc Moens
Luc Moens